به گزارش گروه اقتصادی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ عیارسنجی میزان رشد اقتصادی نفتی و غیرنفتی سال جاری و اثرات آن بر بهتر شدن زندگی افراد است. در مواجهه با مردم، گزارش ها حاکی از این است که عموما از جانب آنها اینطور اظهار می شود که خبری از مواهب رشد اقتصادی در بهبود رفاه جامعه نیست و همچنان مشکلات شدید معیشتی آزاردهنده است و درآمدها کفاف زندگی را نمیدهد.
در این زمینه چرایی علت، مربوط به کارنامه تورم در اقتصاد ایران است. بر اساس آمار، از بهمن ماه سال ۱۳۹۶ تا بهمن ماه سال ۱۴۰۲ سطح عمومی قیمت ها به میزان ۴۴۶ درصد افزایش یافته است. به عبارتی هر شهروند ایرانی برای خرید مجموعه ای از کالاها و خدمات منتخب طی پنج سال، با افزایش پنج برابری قیمت روبرو شده است. در سال ۱۴۰۲هرچند اقتصاد فعال از ابرتورم فاصله گرفته اما روند کاهشی نرخ تورم کاهنده شده و عموما در کانال ۴۰ درصدی نوسان داشته است که این عدد با توجه به کاهش درآمد سرانه ایرانیان در سالهای گذشته بسیار بالا است.
بنابراین،از بین رفتن قدرت خرید خانوارها نمی تواند با اعداد فعلی رشد اقتصادی پوشش داده شود. برآینده رشد اقتصادی دهه نود صفر بوده و برای بهبود وضعیت خانوارها باید رشد اقتصادی در اعداد بالا و قابل توجه استمرار داشته باشد.به عبارتی باید معادله رشد اقتصادی درایران تغییر یابد و بخش غیرنفتی بازیگراصلی گردد. (جزئیات بیشتر)
آمارهای تورمی و مصرفی فرودست مردم و دهک های کم درآمد، به غایت نگران کننده است؛ این آمارها گواه روشنی هستند بر سقوط سنگین به زیر خط فقر مطلق. مرغوب مسیر حذف کالاهای پروتئینی مانند گوشت قرمز و در مرحله ی بعد انواع گوشت های سفید از سفره های طبقه ی کارگر از سال های میانه ی دهه 9۰ شمسی آغاز شد؛ این مسیر در سال 9۸ با گرانی یکباره بنزین و شوک درمانی آنی اقتصاد در مسیر صعود قرار گرفت و سپس از ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ وارد مرحله ی جدیدی شد؛ مرحله ای که به گفته علیرضا خرمی، فعال کارگری، می توان آن را حذف با کیفیت از سفره های کامل پروتئین زحمتکشان نام نهاد.
و همه اینها در حالیست که صعود شاخص های تورمی خورا کی ها همچنان با قدرت بسیار ادامه دارد؛ جدیدترین داده های مرکز آمار ایران از گرانی خورا کی ها در کشور نشان می دهد ۳۸ درصد اقلام خورا کی منتخب، در بهمن ماه تورمی بیشتر از تورم سالانه داشته اند؛ در بهمن ماه 1402 از 53 قلم خوراکی منتخب در نقاط شهری، تعداد ٢٠ قلم، درصد تغییر قیمت سالانه شان بالاتر از نرخ تورم نقطه ای نقاط شهری کشور ۳۶.۲ درصد بوده است.
در این میان، انواع پروتئین همچنان رکورددار تورم سالانه است. تورم ماهانه ی اقلام پروتئینی در بهمن ماه رکورددار است؛ داده های مرکز آمار ایران نشان می دهد در بهمن امسال، اقالم ماهی قزل آلا با ۳.۲ درصد، گوشت گوسفند با ٢.٩ درصد و کنسرو تن ماهی با 2.0 درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته اند.
قیمت کالاهای اساسی
و در این اوضاع، واقعیت تلخ این است که با حذف گوشت قرمز و سفید از سفره های فرودست، تخم مر غ به تنها کالای پروتئینی سفره ها تبدیل شده است؛ کالایی که به گفته ی یک کارگر شهرداری ایرانشهر، چند بار در هفته، در فهرست غذایی کارگران و طبقات کم درآمد کشور ظاهر می شود.
این کارگر که مانند همکارانش سال هاست در انتظار مرتب شدن پرداخت حقوق و مزایای مزدی ست، با بیان اینکه هر ماه که برای خرید می رویم، با سبدی خالی تر از ماه قبل به خانه برمی گردیم اضافه می کند: بقای ما فقط با تخم مرغ میسر شده است، فقط نان و تخم مر غ؛ حبوبات هم در سال های اخیر به شدت گران شده، باید بگویم تخم مر غ هم گران است ولی راه دیگری برای بقا باقی نمانده.....
نشانه هایی از این واقعیت تلخ که کارگران گزینه ی دیگری برای پر کردن سفره ها به جز نان و پنیر و نان و تخم مر غ ندارند و تخم مر غ به تنها قلم پروتئینی خورا ک فرودستان تبدیل شده، در اظهارات مقامات رسمی نیز دیده می شود.
یازدهم اسفندماه، رئیس اتحادیه مرغ تخم گذار تهران گفت: روزانه 3700 تا 3800 تن و ماهانه ۱۰ تا ۱۵ هزارتن تخم مر غ در کشور تولید می شود.
مصرف تخم مر غ بالا رفته، زیرا ارزان ترین کالای پروتئینی بوده و همچنین در نیمه دوم سال نیز تقاضا بیشتر می شود. سرانه مصرف تخم مر غ در کشور در سالهای اخیر به حدود ۱۴ تا ۱۵ کیلو رسیده است. رشد 6۰۰ برابری قیمت دلار
در چنین شرایطی، با توجه به صعود بی سابقه قیمت ارز در کشور برای چندمین بار در سال های اخیر، احتمال گرانی و تورم بیشتر در آینده ای بسیار نزدیک – از اولین ماه سال بعد- یک احتمال بسیار جدی ست.
احسان سلطانی، کارشناس اقتصادی، در نموداری تحت عنوان ۶۰ سال قیمت دلار در ایران مسیر صعود سهمگین قیمت دلار را به تصویر کشیده؛ به گفته او، جای تاسف دارد که پس از ۵ سال شوک های پیاپی قیمت ارز و افزایش بی سابقه قیمت آن، باز هم سفته بازان و رانتی ها از سرکوب قیمت ارز گالیه می کنند و این در حالیست که این نمودار صعودی، جز فقر و فال کت برای مردم حاصلی نداشته است.
در فاصله ی سال های 1342 تا 1402 ، قیمت دلار در کشور 600 درصد افزایش داشته است. صعود قیمت دلار دربازه ده ساله اخیر به نسبت تمام دهه های قبل بی سابقه بوده است؛ در سال ،92 بعد از یک شوک ارزی، قیمت دلار به حدود ۳ هزار تومان رسید؛ در روزهای ۱۲ و ۱۳ اسفند قیمت دلار در بازار آزاد و صرافی ها به حدود ۶۰ هزار تومان رسیده است؛ به عبارتی در یک بازه ده ساله، دلار ۲۰ برابر گران شده است.
سبد معیشت واقعی این روزها چه نرخی دارد؟
سبد معیشت را واقعی ببینید با این صعود سنگین چگونه قرار بوده سفره های کارگران و سطح زیستی آن ها از نابودی و سقوط مدام حفظ شود؛ وقتی افزایش چندباره نرخ ارز، خبر از تداوم نمودارهای تورمی با سرعت بیشتر دارد، افزایش دستمزد کارگران شاغل و بازنشسته باید چه رقمی مصوب شود که بتواند از پس هزینه های زندگی بربیاید؟
براساس آخرین محاسبات مستقل، سبد معیشت خانوارهای کارگری حداقل هزینه های زندگی در یک ماه براساس داده های تورمی آذرماه در کلانشهرها به بیش از ۲۸ میلیون تومان رسیده است؛ ا گر داده های تورمی بهمن ۴۰۲ ۱ را مبنا قرار دهیم و با احتساب اینکه مبنای محاسبات سبد معیشت، سبد خوراکی های خانوار است و اقلام خوراکی به خصوص پروتئینی، رکورددار تورم بهمن ماه بوده اند، سبد معیشت واقعی این روزها چه نرخی دارد؟
علیرضا خرمی، در این رابطه با تا کید بر اینکه اکنون دیگر نوبت دولت و وزیر دست اندرکاران تعیین حقوق کار و تمام و دستمزد است که چشم خود را بر روی واقعیت باز کنند و ببینند کارگران دیگر نان در سفره ندارند می گوید: کارگران با این حقوق های ناچیز شرمنده اولاد و خانواده ی خود هستند؛ حداقل حقوق کارگران ۷ الی ۸ میلیون تومان است اما چندین ماه است که سبد معیشت از مرز ۲۳ میلیون تومان عبور کرده است؛ انتظاری که کارگران دارند این است که حداقل امسال سبد معیشت را واقعی ببینند و سیاسی به قضیه مزد نگاه نکنند.
این فعال صنفی کارگران شرکت پلی ا کریل اصفهان تا کید می کند که اگر داده های تورمی بهمن را مبنای کار قرار دهند و وزن اقلام در سبد معیشت رقم سبد را واقعی در نظر بگیرند، حتما معیشت در کلان‌شهرهای کشور از ۳۰
میلیون تومان هم فراتر رفته است....
سبد معیشت بی تردید واقعی امروز نرخ بیش از سی میلیون تومان است و در این بین، فقط یک سوال باقی می ماند؛ آیا ا گر قرار باشد همانطور که وزیر کار ادعا کرده فقط ۲۰ درصد به حقوق ۷ الی ۸ میلیون تومانی کارگران بیفزایند، تنها گزینه‌ی بقا یا همان تخم مر غ هم به نا گهان بال درنمی آورد و از سفره هایِ خالی کارگران حداقل بگیر پرواز نمی کند؟!
